pH và độ pH là gì? Công thức tính độ pH ra sao?
pH là từ viết tắt của các thuật ngữ “pondus hydrogenii” , đây là chỉ số đo độ hoạt động của các ion H3O⁺ (H+) trong dung dịch dưới tác động của một hằng số điện ly.
Với mỗi dung dịch ở dạng lỏng sẽ có nồng độ pH riêng. Trường hợp hàm lượng ion H+ nhiều hơn thì dung dịch đó mang tính axit và ngược lại nếu nồng độ H+ thấp sẽ mang tính bazo.
Công thức toán học của cách tính độ pH: Ph = -log[H+].
Chỉ số pH của nước sẽ được xác định bằng logarit cơ số 10 nồng độ ion H+ theo công thức pH = -lg 10 (H+).
Tham khảo cách tính nồng độ pH
Ý nghĩa của độ pH trong đời sống
Khái niệm về độ pH đã được làm rõ tuy nhiên tính ứng dụng và ý nghĩa của chỉ số này trong cuộc sống hàng ngày vẫn là câu hỏi nhận được nhiều thắc mắc của mọi người.
Một số ý nghĩa ứng dụng của dung dịch độ pH trong cuộc sống hàng ngày sẽ được Fujiion gửi đến mọi người, cụ thể:
Phòng thí nghiệm
Việc đo độ pH trong các khâu thí nghiệm là điều vô cùng quan trọng và là bước làm không thể thiếu tại mỗi phòng thí nghiệm. Như chúng ta đã biết, đặc tính của độ pH sẽ liên quan đến nước trong khi đó nước rất cần đối với các thí nghiệm.
Cơ thể người
Không chỉ con người mà còn với nhiều sinh vật khác thì rất cần độ pH phù hợp để duy trì sự sống. Quy trình xác định nồng độ pH của cơ thể sẽ chuẩn đoán được tình trạng sức khỏe, môi trường sống cùng chế độ ăn uống của mỗi cá thể.
Ngành công nghiệp
Có thể bạn chưa biết, độ pH là yếu tố quyết định mùi vị của thực phẩm chế biến trong công nghiệp sản xuất. Hoặc cũng có trường hợp sử dụng pH để điều chỉnh mùi vị đạt chuẩn cho thực phẩm và các loại đồ uống.
Không những vậy, độ pH còn là mối quan tâm hàng đầu của ngành công nghiệp sản xuất mỹ phẩm, dựa vào yếu tố này để tạo ra các sản phẩm với nồng độ pH phù hợp với nhu cầu sử dụng của từng nhóm đối tượng.
Trong đời sống sinh hoạt
Độ pH cũng được biết đến là thang đo để đánh giá những khía cạnh của môi trường có thể làm ảnh hưởng đến sức khỏe, đời sống và sinh hoạt thường ngày của mọi người.
Tổng hợp các cách xác định độ pH phổ biến
Quỳ tím
Giấy quỳ tím
Quỳ tím được khá nhiều sử dụng để xác định dung dịch đang có thuộc tính chất nào. Nếu quỳ tím từ màu tím ban đầu chuyển dần sang màu đỏ thì đó là dung dịch có tính axit, ngược lại nếu giấy quỳ tím chuyển màu xanh thì dung dịch đó mang tính kiềm. Với bất cứ phương pháp nào đều có ưu điểm và nhược điểm, cụ thể:
Ưu điểm:
- Phương pháp được áp dụng đơn giản với chi phí khá thấp để xác định được tính chất của dung dịch và thường được dùng trong phòng thí nghiệm, trường học...
- Kết quả hiển thị nhanh chóng, có thể dễ dàng xác định đực độ pH mà không cần đến nhiều kiến chức chuyên ngành.
Nhược điểm
- Không thể biết chính xác được chỉ số pH cụ thể của dung dịch là bao nhiêu mà chỉ có thể ước lượng được chỉ số dựa vào khoảng nào thông qua màu sắc trên dải quỳ.
Bút đo pH
Bút đo độ pH
Sử dụng bút đo pH đang dần là phương pháp được mọi người ưu tiên để đo độ pH của dung dịch. Loại bút này hiện nay trên thị trường có 2 loại chính:
- Bút đo pH nước: Đây là loại bút chuyên dụng để đo độ pH của dung dịch bằng thao tác nhúng đầu bút vào dung dịch cần đo sau khoảng 1 phút bút sẽ cho ra kết quả độ pH chính xác nhất. Phương pháp này thường được dùng để đo độ kiềm có trong dung dịch.
- Bút đo độ pH đất: Loại bút chuyên sử dụng để đo độ pH của các loại đất khác nhau. Việc sử dụng bút đo pH đất giúp mọi người xác định được chính xác loại đất từ đó có thể đưa ra quyết định nên trồng loại cây giống nào phù hợp.
Ưu điểm:
- Thiết kế nhỏ gọn, dễ dàng di chuyển
- Quá trình bảo quản đơn giản
- Khả năng kiểm tra chỉ số nhanh chóng.
Nhược điểm
- Chỉ số pH không được tuyệt đối
Máy đo độ pH để bàn
Máy đo độ pH để bàn
Sử dụng máy đo độ pH để bàn được xem là phương pháp chính các, với máy đo để bàn bạn sẽ cho ra kết quả lên đến hai số thập phân so với một số thập phân như các thiết bị đo thông thường.
Ưu điểm
- Chỉ số pH cho ra chính xác của từng loại dung dịch.
- Vận hành tự động, hiển thị kết quả ra màn hình và khả năng lưu giữ kết quả trên máy tính.
Nhược điểm
- Sản phẩm có giá bán khá cao.
Bộ test pH Sera
Đây là bộ test được đến từ một thương hiệu của Đức, đây là thương hiệu chuyên sản xuất các thiết bị kiểm tra nước được người sử dụng đánh giá khá cao. Với một bộ đo độ pH của Sera sẽ bao gồm:
- 1 chai thuốc thử
- 1 bảng màu để so sánh
- 1 ống nghiệm sử dụng để test nước.
Ưu điểm:
- Khả năng kiểm tra độ pH nhanh chóng của môi trường nuôi thủy sản như cá, tôm...
- Giá bán khá rẻ, có thể sử dụng lên đến 100 lần test.
Nhược điểm:
- Chỉ có thể kiểm tra độ pH của các môi trường nuôi thủy sản và không có khả năng kiểm tra các môi trường khác hay dung dịch khác.
Hướng dẫn bảo quản dụng cụ đo độ pH
Các dụng cụ để đo nồng độ pH được sử dụng rất nhiều trong cuộc sống hàng ngày. Tuy nhiên, cách bảo quản những loại vật dụng này có thể có nhiều người chưa biết. Bằng kinh nghiệm và thông tin được cập nhật liên tục, mọi người có thể tham khảo cách bảo quản mà Fujiion gợi ý dưới đây:
Đối với các loại giấy thử, mọi người nên bảo quản trong các hộp đựng ban đầu lúc mua hoặc có thể thay thế trong các hộp kín khác. Hạn chế tối đa tiếp xúc với độ ẩm hoặc những vị trí có nhiệt độ khắc nghiệt.
Cần chú ý đến hạn sử dụng mỗi khi đưa sản phẩm ra để sử dụng, nếu có hướng dẫn bảo quản rõ ràng bạn nên tuân thủ tất cả những hướng dẫn từ phía nhà sản xuất.
Để bảo quản được các thiết bị đo pH cầm tay, mọi người nên tháo pin nhằm giảm thiểu nguy cơ ăn mòn, rò rỉ, cháy nổ hoặc hư hỏng thiết bị. Mặc khác, bảo quản tại những nơi thoáng mát, tránh ánh nắng trực tiếp từ bên ngoài hoặc môi trường ẩm ướt.
Độ pH trong cơ thể người đạt mức bao nhiêu là tốt?
Cơ thể con người từ lúc sinh ra đã mang tính kiềm với độ pH dao động từ 7.3 – 7.4, có thể nói đây là chỉ số tốt nhất giúp cơ thể con người có thể hoạt động một cách khỏe mạnh và bình thường vì vậy rất khuyến khích bạn hãy tích cực ăn các loại thực phẩm có tính kiềm thay vì tính axit.
Ở thời điểm hiện tại, do chế độ ăn uống của nhiều người không khoa học đi cùng với đó là môi trường ngày càng trở nên ô nhiễm, nhiều thực phẩm bẩn không rõ nguồn gốc... nên cơ thể của chúng ta dần mất đi tính kiềm tự nhiên vốn có mà sẽ chuyển sang tính axit.
Hàm lượng axit dư thừa trong cơ thể là nguyên nhân hàng đầu gây ra các chứng bệnh mãn tính như tiểu đường, ung thư, các bệnh lý liên quan đến dạ dày...
Cách cân bằng độ pH trong cơ thể hiệu quả
Để có thể có tính kiềm tự nhiên, Fujiion gợi ý đến bạn một số cách để cân bằng và cũng được ác bác sĩ Nhật Bản khuyên nên thực hiện đều đặn và thường xuyên.
Bổ sung nhiều rau, củ, quả xanh
Các chuyên gia y tế khuyến khích nên ăn nhiều rau củ quả bởi trong những loại thực phẩm này đều có tính kiềm sẵn, khi ăn nhiều rau xanh sẽ giúp trung hòa lượng axit dư thừa trong cơ thể cùng với việc bổ sung vitamin cần thiết để cơ thể được khỏe mạnh.
Mọi người có thể tham khảo và sử dụng một số loại như: cải bó sôi, cần tây, quả bơ, ớt chuông...
Bổ sung nhiều rau củ quả
Luôn luôn suy nghĩ tích cực và lạc quan
Khi chúng ta có những suy nghĩ tiêu cực, lo lắng và stress, cơ thể cũng sẽ tự động tiết ra axit có hại cho sức khỏe. Chính từ điều này để giữ được tính kiềm trong cơ thể nhằm giúp mọi cơ thể khỏe mạnh thì bên cạnh chế độ ăn uống khoa học, mỗi người cũng nên duy trì lối sống tích cực và lạc quan.
Không những vậy, theo những nghiên cứu, suy nghĩ lạc quan, cười nhiều sẽ giúp bạn giảm căng thẳng, cải thiện và tăng cường hoạt động của các tế bào miễn dịch chuyên săn lùng và tiêu diệt các tế bào ung bướu hoặc tế bào nhiễm khuẩn virus.
Uống đủ nước
Nước đóng vai trò đặc biệt quan trọng đối với cơ thể đặc biệt là người có làm lượng axit dư thừa do nhiều nguyên nhân khác nhau như: thức ăn chứa nhiều axit, đồ uống có tính axit cao (rượu, bia, nước ngọt có gas...) thì việc uống nước lọc, nước sạch thôi chưa đủ mà cần bổ sung nguồn nước giàu tính kiềm để cân bằng lại tính axit.
Bổ sung đủ nước cho cơ thể
Để bổ sung nguồn nước chất lượng nhất, Fujiion khuyến khích mọi người sử dụng nước ion kiềm được tạo ra từ máy điện giải ion kiềm để bổ sung khoáng chất cần thiết, trung hòa axit, chống oxy hóa ngăn ngừa và hỗ trợ điều trị bệnh hiệu quả.
Điểm danh một số độ pH của dung dịch phổ biến
Với mỗi dung dịch tồn tại đều sẽ có độ pH nhất định, Fujiion sẽ điểm danh một số độ pH của các dung dịch phổ biến ở thời điểm hiện tại.
Độ pH của nước
Đây là một trong những dung dịch phổ biến và chúng ta có thể dễ dàng tìm kiếm ở bất cứ đâu. Nước sẽ có khá nhiều loại như nước mặn, nước ngọt, nước phèn và mỗi loại sẽ có độ pH riêng và độ ngọt của nước của nước một phần phụ thuộc vào chỉ số này.
Độ pH của nước tinh khiết là 7, đây là loại nước đã được làm sạch và trải qua quá trình lọc. Không những vậy, độ pH có thể uống được của nước kiềm dao động từ 8.5 – 9.5 hoặc độ pH của nước ion axit < 6.5 đây là loại nước không dùng để uống mà chuyên sử dụng để sát khuẩn và làm đẹp.
Theo tiêu chuẩn của Việt Nam, nguồn nước được sử dụng để uống sẽ có độ pH dao động trong khoảng 6.5 – 8.5, còn theo khuyến cáo của tổ chức y tế thế giới WHO thì độ pH của nước an toàn để uống từ 6.5 – 9.5.
Độ pH có nguồn nước sinh hoạt theo tiêu chuẩn Bộ Y tế Việt Nam từ 6.0 – 8.5.
Độ pH của đất
Một số độ pH của một số loại đất phổ biến hiện nay tại Việt Nam:
- Đất chua có độ pH < 7: Có thể trồng cây với loại đất có độ pH từ 4 – 7, tuy nhiên nếu chỉ có chỉ số này của đất < 4 thì đây sẽ là đất phèn và loại đất này thường mang đến nhiều tác hại cho cây trồng, vì vậy bạn cần chú ý đến điều này nhé.
- Đất trung tính có độ pH = 7: Đây là loại đất thích hợp để trồng nhiều loại cây nhiệt đới khác nhau.
- Đất kiềm có độ pH > 7: Loại đất này có rất nhiều tại vùng Tây Nam Bộ và đây cũng là loại đất có ít chất dinh dưỡng không thích hợp để trồng cây nông nghiệp.
Độ pH của sữa rửa mặt
Mỹ phẩm hoặc sữa rửa mặt là những dung dịch khá quen thuộc. Độ pH của sữa rửa mặt cần nhỏ hơn 7 và lý tưởng là 5.5 – 6 để mang đến hiệu quả cao khi sử dụng.
Cũng có khá nhiều người sử dụng sữa rửa mặt mà không hề hay biết đến độ pH có sự tác động nhiều đến hiệu quả và tính chất của sữa rửa mặt. Không những vậy, bên trong thành phần hình thành sẽ có chứa chất hóa học lưu huỳnh và hoạt chất này thường tồn tại dưới dạng hợp chất tính axit, vì vậy việc xác định độ pH của sữa rửa mặt trước khi sử dụng là điều rất cần thiết bạn nhé!
Độ pH của nước tiểu và máu
Tìm hiểu độ pH trong nước tiểu của một người trưởng thành sẽ trong khoảng từ 4.6 đến > 8. Nước tiểu trong cơ thể mỗi người sẽ có chỉ số khác nhau và căn cứ vào độ pH của nước tiểu người ta có thể phát hiện nhiều loại bệnh khác nhau như đái tháo đường, sỏi thận, suy thận,...
Đối với máu, độ pH khi chảy qua tĩnh mạch thường giao động từ 7.35 – 7.45, nếu chỉ số vượt quá phạm vi dao động này sẽ gây lên rủi ro khó lường đối với sức khỏe.
Trên đây là những chia sẻ của Fujiion về độ pH. Hy vọng thông tin tổng quan này sẽ giúp bạn hiểu tường tận đồng về độ pH cũng như tính ứng dụng trong cuộc sống hàng ngày. Nếu có câu hỏi thắc mắc nào cần được giải đáp, mọi người có thể liên hệ trực tiếp đến số hotline 0886.68.86.51 để đội ngũ tư vấn viên hỗ trợ.
